Abadan
Abadan – miasto w południowo-zachodnim Iranie (Chuzestan), przy granicy z Irakiem, położone w północnej części wyspy o tej samej nazwie, leżącej w delcie rzeki Szatt al-Arab (będącej przedłużeniem Tygrysu i Eufratu).
Jeden z ważniejszych na świecie portów naftowych położony 50 km od Zatoki Perskiej oraz ważna rafineria (w latach 70. zaliczana do największych na świecie) połączona pięcioma rurociągami z polami naftowymi na przedpolu gór Zagros, zaopatrująca także sąsiednie porty naftowe Bandar-e Chomejni oraz Chark. Także port lotniczy i politechnika. W porcie głębokowodny terminal do załadunku tankowców. Miasto dotkliwie zniszczone podczas wojny iracko-irańskiej (1980-88). Po 1988 r. odbudowane.
Miasto zostało założone w VIII w. przez świętego męża Abbadana, na początku panowania dynastii Abbasydów (750-1258) i było ważnym ośrodkiem handlowym jako port morski położony na brzegu Zatoki Perskiej. Miasto było znane ze swoich złóż soli i mat wełnianych. Narastanie delty Szatt al-Arab odsunęło miasto od brzegów morza i doprowadziło do jego całkowitego upadku, przeistaczając je w dużą wieś. Imperium osmańskie oraz Persja długo toczyły spór o władzę nad miastem. Ostatecznie w 1847 zdobyła je Persja. Praktycznie po raz drugi powstało po 1908 r. po odkryciu chuzestańskich złóż ropy naftowej. W 1909 Angielsko – Perska Spółka Naftowa zbudowała w mieście rafinerię. Rafineria rozpoczęła swoją działalność w 1913. Do roku 1956 gospodarka w Abadan opierała się już prawie całkowicie na przetwórstwie ropy naftowej i przemyśle stoczniowym. Zespół rafineryjny był obsługiwany przez sieć rurociągów biegnących z pół naftowych na południe. Trasy rurociągów były stopniowo rozbudowywane z Abadan do Teheranu i Szirazu.
W późnych latach siedemdziesiątych rafineria w Abadan była prawdopodobnie największą rafinerią na świecie.
W 1980 miasto zostało prawie całkowicie zniszczone w wyniku inwazji Iraku na Chuzestan. Irakowi nie udało się zdobyć miasta, ale liczne pociski artyleryjskie i bombardowania zniszczyły rafinerię oraz całe miasto.
W 1988 po zakończeniu wojny irańsko-irackiej, ponownie uruchomiono rafinerię ropy naftowej w Abadan, lecz już na mniejszą skalę. Zrekonstruowano fabryki i uruchomiono produkcję petrochemiczną. W 1993 w mieście otwarto ponownie port.
Jeden z ważniejszych na świecie portów naftowych położony 50 km od Zatoki Perskiej oraz ważna rafineria (w latach 70. zaliczana do największych na świecie) połączona pięcioma rurociągami z polami naftowymi na przedpolu gór Zagros, zaopatrująca także sąsiednie porty naftowe Bandar-e Chomejni oraz Chark. Także port lotniczy i politechnika. W porcie głębokowodny terminal do załadunku tankowców. Miasto dotkliwie zniszczone podczas wojny iracko-irańskiej (1980-88). Po 1988 r. odbudowane.
Miasto zostało założone w VIII w. przez świętego męża Abbadana, na początku panowania dynastii Abbasydów (750-1258) i było ważnym ośrodkiem handlowym jako port morski położony na brzegu Zatoki Perskiej. Miasto było znane ze swoich złóż soli i mat wełnianych. Narastanie delty Szatt al-Arab odsunęło miasto od brzegów morza i doprowadziło do jego całkowitego upadku, przeistaczając je w dużą wieś. Imperium osmańskie oraz Persja długo toczyły spór o władzę nad miastem. Ostatecznie w 1847 zdobyła je Persja. Praktycznie po raz drugi powstało po 1908 r. po odkryciu chuzestańskich złóż ropy naftowej. W 1909 Angielsko – Perska Spółka Naftowa zbudowała w mieście rafinerię. Rafineria rozpoczęła swoją działalność w 1913. Do roku 1956 gospodarka w Abadan opierała się już prawie całkowicie na przetwórstwie ropy naftowej i przemyśle stoczniowym. Zespół rafineryjny był obsługiwany przez sieć rurociągów biegnących z pół naftowych na południe. Trasy rurociągów były stopniowo rozbudowywane z Abadan do Teheranu i Szirazu.
W późnych latach siedemdziesiątych rafineria w Abadan była prawdopodobnie największą rafinerią na świecie.
W 1980 miasto zostało prawie całkowicie zniszczone w wyniku inwazji Iraku na Chuzestan. Irakowi nie udało się zdobyć miasta, ale liczne pociski artyleryjskie i bombardowania zniszczyły rafinerię oraz całe miasto.
W 1988 po zakończeniu wojny irańsko-irackiej, ponownie uruchomiono rafinerię ropy naftowej w Abadan, lecz już na mniejszą skalę. Zrekonstruowano fabryki i uruchomiono produkcję petrochemiczną. W 1993 w mieście otwarto ponownie port.
Mapa - Abadan
Mapa
Kraj (państwo) - Iran
 |
 |
| Flaga Iranu | |
Perska nazwa Iran wywodzi się od średnioperskiej formy Eran (partyjskie Arjan), która po raz pierwszy pojawia się na monetach i w napisie przy reliefie z Naghsz-e Rostam sasanidzkiego króla Ardaszira I. Jest tam mowa o Eranszahr (part. Arjanszahr), czyli państwie Ariów. Nazwa Iran pochodzi zatem od nazwy ludu Ariów, przy czym należy zauważyć, że już w Aweście mowa jest o Airjana Waedżah – kraju Ariów, Achemenidzi zaś określali się w swoich inskrypcjach jako Arija – Ariowie, oraz Arija czithra – pochodzenia aryjskiego. Za czasów późniejszych szachów sasanidzkich skrótowym w stosunku do Eranszahr terminem Eran zaczęto określać po prostu całość ich państwa, a nie zgodnie z jego pierwotnym znaczeniem Ariów, czyli ówczesne ludy irańskie. Podsumowując: „Eran bierze początek od staroperskiego arija- i awestyjskiego airja «aryjski». Obydwa ostatnie terminy są poświadczone jako najstarsze historyczne określenia ludów irańskich”.
Waluta / Język (mowa)
| ISO | Waluta | Symbol | Cyfry znaczące |
|---|---|---|---|
| IRR | Rial irański (Iranian rial) | ï·¼ | 2 |
| ISO | Język (mowa) |
|---|---|
| KU | Język kurdyjski (Kurdish language) |
| FA | Język perski (Persian language) |